(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา
[77] (ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติฯ รูปาวจเร อรูปาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อวิตกฺกอวิจารํ ปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ จตุตฺถชฺฌานํ สมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถ วจีสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถาติ?
กามาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ ทุติยชฺฌานํ ตติยชฺฌานํ สมาปนฺนานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถฯ รูปาวจเร อรูปาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อวิตกฺกอวิจารํ ปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ จตุตฺถชฺฌานํ สมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติ กายสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถฯ
(ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
จตุตฺถชฺฌานํ สมาปนฺนานํ รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติฯ รูปาวจเร อรูปาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถาติ?
กามาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถฯ รูปาวจเร อรูปาวจเร ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติ กายสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถฯ
[78] (ก) ยสฺส ยตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อวิตกฺกอวิจารภูมิยํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติฯ อวิตกฺกอวิจารภูมิยํ ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถาติ?
สวิตกฺกสวิจารภูมิยํ ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นุปฺปชฺชิตฺถฯ อวิตกฺกอวิจารภูมิยํ ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิสฺสติ วจีสงฺขาโร จ นุปฺปชฺชิตฺถฯ
อุปฺปาทวาโรฯ
2. นิโรธวาโร
(1) ปจฺจุปฺปนฺนวาโร
(ก) อนุโลมปุคฺคโล
[79] (ก) ยสฺส กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?
วินา วิตกฺกวิจาเรหิ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กายสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส กายสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?
วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ วิตกฺกวิจารานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติ กายสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ
(ก) ยสฺส กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส กายสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?
วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติ กายสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ
[80] (ก) ยสฺส วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?
วินา วิตกฺกวิจาเรหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ วิตกฺกวิจารานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ
